Hukuk-Postasi-2016

378 HUKUK POSTASI 2016 işlemine karşı mükellefin itirazının bulunması halinde, bu itirazların mahkeme önüne taşınmadan vergi idaresi ile mükellefin konuyu tar- tışarak, belli bir tutar üzerinden anlaşmaya varmaları ve anlaşmazlığı bir nevi sulh yoluyla çözüme ulaştırmalarıdır. Kanun uyarınca, vergi ziyaına sebebiyet verilmesinin sebebi olarak kanun hükümlerine yete- rince nüfuz edilememesi veya VUK m. 369’da yazılı yanılma halinin bulunması veya VUK m. 116, 117 ve 118’de yazılı vergi hataları ile bunun dışında her türlü maddi hata bulunması veya yargı kararları ile idarenin ihtilaf konusu olayda görüş farklılığı bulunması hallerinde idare ile mükellef uzlaşma yoluna gidebilir. Uzlaşma, tarhiyat öncesi veya tarhiyat sonrası olabilmektedir. İtiraz (Dava) Kendisine vergi cezası ihbarnamesi tebliğ edilen mükellef veya ceza sorumlusu, bu cezaya karşı vergi mahkemeleri nezdinde dava aç- mak suretiyle itirazda bulunabilir. VUK m. 377 uyarınca, mükellefler ve kendilerine vergi cezası kesilenler, tarh edilen vergilere ve kesilen cezalara karşı dava açabilecekleri gibi, vergi dairesi tadilat ve takdir komisyonlarınca da tahmin ve takdir olunan matrahlara dava açılabil- mektedir. Bu davanın açılabilmesi için, verginin tarh edilmesi, cezanın kesilmesi, tadilat ve takdir komisyonları kararlarının tebliğ edilmiş olması; tevkif yoluyla alınan vergilerde ise istihkak sahiplerine öde- menin yapılmış ve ödemeyi yapan tarafından verginin kesilmiş olması gerekmektedir. Mükellefler, beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamamaktadırlar. VUK’un 116. maddesi, “Vergi Hatası” halini düzenlemektedir. Buna göre Vergi Hatası, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilen- dirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınmasıdır. Görüldüğü üzere vergi hatası, “hesap ha- tası” ve “vergilendirme hatası” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. VUK m. 117 ve 118 bu hataları sınırlı sayı ilkesi uyarınca düzenlemekle birlikte, VUK m. 119, bu hataların ne şekilde ortaya çıkacağını dü- zenlemektedir. Bu hükme göre hatalar, ilgili memurun hatayı bulması veya üst memurların yaptıkları incelemeler sonucu hatanın görülmesi veya hatanın teftiş sırasında meydana çıkarılması veya hatanın vergi incelemesi sırasında meydana çıkarılması veya mükellefin başvurma- sı ile ortaya çıkarılabilmektedir. Mükellefler, hataların düzeltilmesini