HUKUKU-POSTASI-2017

137 TAHKİM HUKUKU Tek Hakem Atanması Tek hakem atanması, tahkimde seri yargılama ile ilgili tartışılan konulardan biri olarak karşımıza çıkar. ICC Kuralları’nda, seri tahkimi düzenleyen Ek VI’nın 2(1) numa- ralı maddesi uyarınca, taraflar arasındaki tahkim şartında bunun aksine bir düzenleme yer alsa bile, Milletlerarası Tahkim Divanı (“Divan”) tarafından tek hakem atanması mümkündür 5 . Bu düzenlemeye göre, ilgili hükmün taraf iradelerinden üstün tutulması mümkün olup taraf- ların, uyuşmazlığın birden fazla hakemden oluşan bir hakem heyetince çözülmesi konusunda anlaşmalarına rağmen, tek hakem tarafından yü- rütülen bir tahkim yargılamasıyla karşı karşıya kalmaları mümkündür. ICC’nin tahkim sürecinin yürütülmesine ilişkin kılavuzunda 6 (“Kıla- vuz”) bu uygulama ile ilgili olarak, tarafların aralarındaki uyuşmazlığı ICC Tahkim Kuralları’na tabi kılmaları durumunda, uyuşmazlığın üç hakemden oluşan bir hakem heyeti tarafından çözülmesi yönündeki taraf iradelerinin, seri usulün uygulanması halinde Divan’ın tek hakem atanması yönündeki takdir yetkisine tabi olduğu açıklaması yer alır 7 . Diğer tahkim kurumları, bu konu ile ilgili farklı düzenlemeler içerir. Örneğin, İsviçre Uluslararası Tahkim Kuralları, seri tahkimde otomatik olarak tek hakemin atanması yönünde bir düzenleme içermez ve seri tahkim kurallarının uygulanacak olması ve tarafların da birden fazla hakem konusunda anlaşmış olmaları durumunda Sekretarya’nın tarafları, uyuşmazlığın tek hakem tarafından çözülmesi konusunda anlaşmaya davet edeceğini düzenler 8 . Tahkimde taraf iradelerinin oldukça önemli olduğu dikkate alın- dığında, tek hakem atanmasının sorun yaratabileceği görülür. Tahkim, uyuşmazlıkların devlet mahkemeleri tarafından çözülmesinin istisnası olup, taraf iradelerine tabidir. Buna göre tarafların yargılama sürecini kendi iradeleri çerçevesinde şekillendirmeleri mümkündür. Tarafların 5 Tahkim Kuralları Ek VI’nın 2(1) maddesi. Kaynak: https://iccwbo.org/dispute- resolution-services/arbitration/rules-of-arbitration/. 6 Kılavuz’a https://cdn.iccwbo.org/content/uploads/sites/3/2017/03/icc-note-to- parties-and-arbitral-tribunals-on-the-conduct-of-arbitration.pdf linkinden ulaşıla- bilir. 7 Kılavuz, §76. 8 İsviçre Uluslararası Tahkim Kuralları m. 42(2)(c).