HUKUKU-POSTASI-2017

176 HUKUK POSTASI 2017 Türkmenistan ise, uyuşmazlığın uluslararası tahkime götürülme- den önce yerel mahkemelerde dava açılmadığını, bu durumun Türkiye ile Türkmenistan arasındaki ikili yatırım anlaşmasına aykırı olduğunu, Davacı’nın yüklendiği işlerin “yatırım” olarak kabul edilemeyeceğini ve ileri sürülen taleplerin sözleşmesel talepler olduğunu ileri sürerek uyuşmazlığın Hakem Heyetinin yetkisi dışında kaldığını iddia etti. Ayrıca, bu davanın sadece, Davacı’nın sözleşmesel yükümlülüklerini ifa etmedeki başarısızlığından dolayı Türkmenistan’ı suçlamak mak- sadıyla açıldığını belirtti. Karar Hakem Heyeti’nin, İçkale’nin taleplerinin tamamını hukuki dayanaktan yoksun bularak reddetmesinin yanı sıra, Hakem Heye- tinin, uyuşmazlığın öncelikle yerel mahkeme önünde görülmesine ilişkin BIT’nin VII(2) maddesine ilişkin yorumları oldukça ilginçtir. Hakem Heyetinin bu noktada, meselenin “hakem heyetinin yetkisi” veya “taleplerin kabul edilebilirliği”ne ilişkin olması hakkında bir oybirliğine varamadığı da karardan ve karşı oylardan anlaşılmaktadır. Bu incelemeyi takiben, Hakem Heyeti esas olarak, İçkale tarafından yüklenilen işlerin anılan BIT kapsamında yatırım olarak kabul edilip edilemeyeceğini, taleplerin sözleşmesel alacaklara ilişkin olup olma- dığını ve uluslararası yatırım hukukunda öngörülen hukuki koruma- ların İçkale’nin talepleri hakkında uygulanıp uygulanamayacağını incelemiştir. BIT’nin VII(2) Maddesinin Yorumu Anılan BIT’nin VII(2) maddesi, Türk inşaat şirketleri ile Türk- menistan arasındaki davalarda sıklıkla tartışılmaktadır. Bu maddeye göre yatırımcı, uluslararası tahkim mahkemelerine başvurabilmek için uyuşmazlığı öncelikle yerel mahkemeye taşımalıdır veya taşıyabilir ; ve bir yıl içinde yerel mahkemelerce karar verilmezse uyuşmazlık hakemler aracılığıyla çözümlenebilir. İçkale’ye göre bu madde, yatırımcıya, uluslararası tahkime baş- vurma veya yerel mahkemelerde dava açma arasında bir seçim hakkı tanıyan bir yol ayrımı ( fork-in-the-road ), maddesidir. Türkmenistan ise, uluslararası tahkime başvurabilmek için öncelikle yerel mahkeme-