HUKUKU-POSTASI-2017

189 TAHKİM HUKUKU lerin ticari sözleşme tarafı olmaktan ziyade egemen güç sıfatıyla dahil olduğu hukuki işlemleri kapsadığını vurgulamıştır 16 . Bu kararlar, ev sahibi devletin egemen güç kullanarak hareket etmediği hallerde şem- siye klozların uygulama alanının daraltıldığının göstergesidir. Şemsiye Klozların Devletlerin Tek Taraflı İşlemleri Karşısındaki Durumu Şemsiye klozlara dair tartışma konusu olan bir diğer husus, kloz- ların ev sahibi devlet tarafından yürütülen tek taraflı işlemler, örneğin yasama faaliyetleri karşısındaki durumudur. Kararlarda genel olarak, şemsiye klozların kapsamının ev sahibi devletin taraf olduğu sözleşmelerden doğan yükümlülüklerinin ihlali ile sınırlı olmadığı, bu kapsamda ev sahibi devletin yasama faaliyetleri ve idari işlemlerinden doğan ihlallerin de kloz kapsamında değerlen- dirilebileceği sonucuna varıldı 17 . LG v. Argentina 18 kararında hakem heyeti, Arjantin’in Gaz Kanunu ile ilgili mevzuatına dair yasama faali- yetleri sonucunda şemsiye kloz kapsamında yatırımcıya karşı sorumlu olduğu sonucuna vardı 19 . Sözleşmenin Nisbiliği İlkesi ve Şemsiye Klozlar Şemsiye klozlar kapsamında tartışmalı olan bir diğer mesele ise; devlet organlarının, müesseselerinin ve idari imtiyaz sahibi özerk bölgelerin akdettiği sözleşmelerden devletlerin sorumlu tutulup tu- tulamayacağı hususudur. Benzer şekilde, yatırımcı alt birimleri ve şubelerinin taraf olduğu sözleşmelerde, yatırımcıların şemsiye kloz kapsamında korunup korunamayacağı, sözleşmenin nisbiliği ilkesi kapsamında değerlendirilir. 16 Dolzer / Schreuer, s. 173. 17 Dolzer / Schreuer, s. 177. 18 LG&E Energy Corp., LG&E Capital Corp. and LG&E International Inc. v. Ar- gentine Republic, Decision on Liability, ICSID Case No. ARB/02/1, erişim için: https://icsid.worldbank.org/en/Pages/cases/casedetail.aspx?CaseNo=ARB/ 02/1. 19 LG&E Energy Corp., LG&E Capital Corp. and LG&E International Inc. v. Ar- gentine Republic, par. 175.