ERDEM-HUKUK-POSTASI-TR-2018-metin

367 MUHTELİF birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleriyle dördüncü bölümde yer alan siyasi haklar ve ödevler Cum - hurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenemez. Anayasada münhasıran kanunla düzenlenmesi öngörülen veya kanunda açıkça düzenlenen ko - nularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarılamaz. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kanunlarda aynı konuda farklı hükümler bulunması halinde kanun hükümleri uygulanır. Meclis’in aynı konuda kanun çıkar - ması durumunda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi hükümsüz hale gelir. Cumhurbaşkanı, kanunların uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler de çıkarabilir. Cumhurbaşkanlı - ğı kararnamesiyle Kamu tüzelkişiliği kurulması da mümkündür. Bunun yanında Anayasa Değişikliği, Cumhurbaşkanı yardımcı - lığı kurumu getirir. Cumhurbaşkanı; Cumhurbaşkanı Yardımcılarını, bakanları ve üst kademe kamu yöneticilerini atar ve görevlerine son verir. Cumhurbaşkanı yardımcılarının atanması, Cumhurbaşkanının iradesine bağlıdır ve atama kararının denetimi mümkün değildir. Cumhurbaşkanı yardımcısı, Cumhurbaşkanına vekalet eder ve bu süre boyunca Cumhurbaşkanına ait yürütme ve yasama yetkilerini bizzat kullanır. Dahası, bu kişi, Cumhurbaşkanlığı makamı boşaldığında bir yıla kadar Cumhurbaşkanı olarak görev yapabilir. Bu kişinin halk ta - rafından seçilen değil, Cumhurbaşkanı tarafından seçilen bir yardımcı olması demokratik değildir. ÖrneğinABD başkanlık sistemindeki gibi, cumhurbaşkanı yardımcısı da halk tarafından seçilebilirdi. ABD’de, Cumhurbaşkanı adayı, seçim dönemini birlikte yürüteceği Cumhur - başkanı yardımcısını belirler ve bu kişiler birlikte oylanır. Yine ABD başkanlık sisteminin aksine Cumhurbaşkanı tarafından atanan bakan - lar, meclis onayına, teklife yahut denetime tabi değildir. Cumhurbaş - kanı yardımcıları ile Bakanların siyasi sorumluluğu, Meclis’e karşı değil, Cumhurbaşkanına karşıdır. Cumhurbaşkanı tarafından Meclis’e geri gönderilen kanunların kabulü için şart koşulan karar yeter sayısı Yasama organının aleyhine olacak bir biçimde artırıldı. Eski sistemde Cumhurbaşkanı Meclis tarafından kabul edilen kanunların yayımlanmasını uygun bulmadığı durumlarda, bir daha görüşülmek üzere, bu hususta gösterdiği gerekçe ile birlikte kanunları Meclis’e geri gönderirdi. Meclis, geri gönderilen kanunu aynen kabul ederse, kanun Cumhurbaşkanınca yayımlanırdı. Aynen kabulde, “basit çoğunluğun” tekrar sağlanması aranırdı. Fakat