ERDEM-HUKUK-POSTASI-TR-2018-metin

369 MUHTELİF tanınmaz, sorular yazılı olarak ancak Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yöneltilebilir. Meclis’in diğer denetim yolu ise meclis soruşturmasıdır. Önce - den, başbakan ve bakanlar hakkında Meclis üye tamsayısının en az onda birine denk gelen 55 milletvekilinin vereceği önerge ile soruş - turma açılır, hakkında soruşturma açılan kişi, üye tamsayısının salt çoğunluğuna denk gelen 276 milletvekilinin gizli oyu ile Yüce Divana sevk edilirdi. Yeni sistemde, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında meclis soruşturması açılması için, Meclis üye tamsayısının salt çoğunluğu olan 301 milletvekilinin vereceği önerge aranır. Mec - lis, önergeyi en geç bir ay içinde görüşür ve üye tamsayısının beşte üçü olan 360 milletvekilinin gizli oyuyla soruşturma açılmasına karar verir. Bu şart sağlanırsa, dosya komisyona havale edilir. Cumhur - başkanı yardımcıları veya bakanlar, komisyonun hazırladığı raporun görüşülmesi üzerine, ancak üye tamsayısının üçte ikisine denk gelen 400 milletvekilinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk edilir. Yüce Divan tarafından, seçilmeye engel bir suçtan mahkum edilen Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakanın görevi sona erer. Eski ve yeni sistemin ra - kamları karşılaştırıldığında, meclis soruşturmasının etkili bir denetim yolu olmasının zor hale geldiği görülür. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların görev suçları ve görevleriyle ilgili olmayan kişisel suçları arasında ayrım yapılır. Bu kişilerin görev suçlarında yukarıda açıklanan meclis soruşturması usulü, kişisel suçlarda ise yasama dokunulmazlığı hükümleri uygu - lanır. Cumhurbaşkanı’nın cezai sorumluluğu konusunda ise, “kişisel suçları” ile “görev suçları” arasında ayrım yapılmaz. Cumhurbaşkan - lığı göreviyle ilgili olmayan kişisel ve basit suç iddiaları bile, “Vatana İhanet”e eşdeğer düzeyde usul kurallarına tabidir. Karar nisapları, meclis soruşturmasında aranan nisaplardır. Başkanlık sisteminin bir sonucu olarak Meclis’in Bakanlar Ku - rulunu diğer denetleme araçları olan gensoru ve güvenoyu denetim yolları Anayasa’dan çıkarılır. Eski sistemde, güvenoyu görevde kal - mayı sağlar, gensoru ise görevden alınmaya neden olurdu. Bu kurum - lar meclis soruşturmasından farklı olarak Bakanlar Kurulunun cezai sorumluluğunu değil siyasi sorumluluğunu denetlerdi.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjUzNjE=