ERDEM-HUKUK-POSTASI-TR-2018-metin

55 TİCARET HUKUKU muayene ve kabul bakımından öngörülecek süre de sınırlandırılır. Bu kapsamda, sözleşmede muayene veya kabul usulünün öngörüldüğü durumlarda, kabul veya muayene süresinin en fazla otuz gün olarak düzenlenmesi gerekir. Sözleşmede muayene süresi bakımından otuz günden daha uzun bir süre öngörülmüşse, bu sürenin alacaklı aleyhi - ne bir haksızlık oluşturup oluşturmadığı dikkate alınır. Eğer taraflar muayene süresi olarak otuz günden daha uzun bir süre kararlaştırmak istiyorlarsa, bu sürenin alacaklı aleyhine ağır bir haksızlık oluşturma - ması gerekir. Aksi takdirde, muayene süresi sözleşmede daha uzun bir süre öngörülmüş olsa dahi, otuz gün olarak dikkate alınır. Bununla birlikte, borçlunun temerrüde düşmesi bakımından ön - görülen otuz günlük sürenin borçlunun temerrüde düşmesi için beklen - mesi gereken asgari süre olarak değerlendirilmemesi gerektiği kabul edilir. Doktrinde kabul edilen görüşe göre, alacaklı, borcun muaccel olmasından sonra, borçlunun faturayı almasından itibaren otuz gün - lük sürenin geçmesini beklemeden, ihtar çekmek koşulu ile borçluyu temerrüde düşürebilmelidir. Zira, borcun muaccel olmasına rağmen borçluya zorunlu bir otuz günlük ödeme süresi tanınması, alacaklının korunması amacına ters düşer 3 . Temerrüt Faizi Talep Edebilmenin Şartları İki ticari işletme arasında akdedilen mal ve hizmet tedariki söz - leşmelerinde, para borçlusunun temerrüde düşmesi halinde, sözleşme - de açıkça kararlaştırılmış olmasa bile alacaklı sözleşmede öngörülen tarihten veya ödeme süresinin sonunu takip eden günden itibaren faize hak kazanır. Bununla birlikte, alacaklının faiz talep edebilmesi için, sözleşmesel ve kanuni yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gere - kir. Faiz oranına ilişkin olarak, TTK m. 1530/6’da, borçlunun geç ödeme sebebiyle faiz ödemeyeceği veya ağır derecede haksız sayılabi - lecek kadar az faiz ödeyeceğine dair sözleşme hükümlerinin geçersiz olacağı düzenlenir. Bunun yanı sıra, alacaklının geç ödeme sebebiyle uğrayacağı zarardan sorumlu olmayacağı veya sınırlı bir şekilde so - rumlu olduğuna yönelik hükümler de işbu madde kapsamında geçersiz sayılır. Bu itibarla, TTK m. 1530/6’da öngörülen sınırlamalara aykırı 3 Çağlayan , s. 229.