HUKUK-POSTASI-2020-metin

200 HUKUK POSTASI 2020 Uygulanacak Usul Kurallarına Karşılaştırmalı Hukuk Açısından Genel Bakış Delillerin toplanması ve belge ibrazı tahkim yargılamasının en önemli konuları arasındadır. Her ne kadar, Kara Avrupası hukuk sistemlerinde re’sen araştırma geleneği (“ inquisitorial tradition ”) ve delillerin toplanmasının büyük ölçüde mahkemeler tarafından yerine getirilmesi, taraflara belge ibrazı konusunda çok söz hakkı bırakmasa da, bu yaklaşım milletlerarası tahkimde farklılaşır 2 . Milletlerarası Tahkimde Uygulanacak Usul Kuralları Sözleşme özgürlüğü ve irade serbestliği ilkelerine uygun olarak neredeyse tüm Kara Avrupası hukuk sistemlerinde taraflar, tahkimde uygulanacak usul kurallarını belirlemekte özgürdür. Tarafların böyle bir seçim yapmamaları durumunda, milletlerarası tahkimde uygulana- cak usul kuralları devletten devlete farklılık gösterebilir. Bazı devlet- lerde, yasama organı milletlerarası tahkim ile ulusal tahkim arasında ayrım yapar ve bunları farklı kanunlarda düzenler. Bu ikili sistem Tür- kiye ve İsviçre’de geçerliyken, Fransa ve Almanya’da tek bir kanun hem milletlerarası hem de ulusal tahkimi düzenler. Türkiye’de , Milletlerarası Tahkim Kanunu (“MTK”) milletlera- rası ticari tahkime ilişkin usul ve esasları ele alır. MTK, Birleşmiş Mil- letler Milletlerarası Ticaret Hukuku Komisyonu tarafından hazırlanan Milletlerarası Ticari Tahkim Hakkında Model Kanun (“UNCITRAL Model Kanunu”) esas alınarak hazırlandı. Eğer uyuşmazlık bir yaban- cılık unsuru içermezse ve tahkim yeri Türkiye’de ise, Hukuk Muha- kemeleri Kanunu’nun (“HMK”) iç tahkime ilişkin kuralları uygulama alanı bulunur. İsviçre’de , milletlerarası ticari tahkime İsviçreMilletlerarası Özel Hukuka İlişkin Federal Kanunu’nun (“Swiss Federal Private Interna- tional LawAct”) 12. Bölüm hükümleri (“İsvMÖHUK”) uygulanır. Bu kanun UNCITRAL Model Kanunu esas alınarak hazırlanmamış olsa da aralarında önemli bir fark yoktur. İsvMÖHUK tarafından öngörülen uygulanma şartları yerine gelmezse, İsviçre Medeni Usul Kanunu’nun 2 Born, Gary, B : International Arbitration: Law and Practice, 2. baskı, 2016, s. 191.