364 HUKUK POSTASI 2021 • kişisel verinin ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, • bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için zorunlu olması, ve • ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için zorunlu olması hallerinden birinin mevcudiyeti halinde veri sahibinin açık rızası olmaksızın işlenebilecek ve yurt içinde aktarılabilecektir. Kişisel verilerin yurt dışına aktarımını düzenleyen madde 9 uyarınca ise, kişisel veriler veri sahibinin açık rızasının varlığı ile yurt dışına aktarılabilir. Bunun yanı sıra kişisel veriler ancak, yukarıda sıralanan hukuka uygun sebeplerinden birinin varlığı ve kişisel verinin aktarılacağı yabancı ülkenin; i) Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun ilan ettiği yeterli korumaya sahip ülkelerden biri olması, veya ii) yeterli korumanın bulunduğu ülkelerden olmaması durumunda Türkiye’deki ve ilgili yabancı ülkedeki veri sorumlularının yeterli bir korumayı yazılı olarak taahhüt etmeleri ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun söz konusu yurt dışı aktarımı konusunda izninin bulunması kaydıyla ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın yurt dışına aktarılabilir. Yukarıda açıklanan hususlardan anlaşılacağı üzere çoğu durumda veri sahibinin gerçekleştirilecek işleme (aktarma faaliyeti de dâhil) faaliyetleri için açık rıza vermesi gerekir. KVKK madde 3/1(a)’da açıkça düzenlendiği üzere açık rıza, i) belirli bir konuya ilişkin, ii) bilgilendirilmeye dayanan ve iii) özgür iradeyle açıklanan rızayı ifade eder. Bahsi geçen üç geçerlilik koşuluna ek olarak açık rızaya ilişkin kuralları düzenleyen Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Tebliği uyarınca veri işlemeye ilişkin yapılacak bilgilendirmenin ve alınacak rızanın ayrı ayrı gerçekleştirilmesi gerekir. Ayrıca yerleşik Kişisel Verileri Koruma Kurul’u kararları ve yayımlanmış rehberler uyarınca, açık rızanın hizmet şartına bağlanması temel geçerlilik koşullarından biri olan özgür iradenin sakatlanması ve dolayısıyla açık rızanın geçersizliği anlamına gelir.7 Ayrıca, yalnızca belirli bir konu ile sınırlandırılmayan 7 Kişisel Verileri Koruma Kurulu, S. 2018/19, 16.02.2018 https://kvkk.gov.tr/Icerik/5412/Acik-Rizanin-Hizmet-Sartina-Baglanmasi; Kişisel Verileri Koruma Ku-
RkJQdWJsaXNoZXIy MjUzNjE=