Almanya Federal Kartel Ofisi Facebook’un Farklı Kaynaklardan Kullanıcı Verisi Toplamasını Engelledi
Giriş
Almanya Federal Kartel Ofisi (Bundeskartellamt) (“Alman Rekabet Kurumu” veya “Kurum”), 06.02.2019 tarihli kararında (“Karar”)[1] Facebook’un, veri işleme politikası doğrultusunda kullanıcı verilerini işlemesi faaliyetine bazı kısıtlamalar getirdi ve bu bağlamda Facebook’un[2] bazı davranışlarına son vermesine karar verdi[3]. İlgili Karar doğrultusunda Facebook, Almanya’daki kullanıcılarına uyguladığı hizmet koşullarını değiştirmek zorunda bırakıldı. Kurum’un bu Kararı, Facebook’un kişisel verileri kapsamlı bir şekilde işlemesini hem kişisel verilerin korunması hem de rekabet hukuku açısından ele alması nedeniyle büyük önem taşır.
Alman Rekabet Kurumu’nun Facebook Hakkındaki Şüpheleri, Hikâyenin Başlangıcı
Facebook kullanıcıları, Facebook"un internet sitesi veya akıllı telefon uygulamaları haricinde de veri toplayabileceğini ve bu verileri ilgili Facebook kullanıcılarının hesabına aktarabileceğini öngören hizmet şartlarını kabul etmek kaydıyla Facebook"un sosyal ağını bugüne kadar kullanmaktaydılar[4]. Bu bağlamda, yalnızca Facebook’un web sitesinde toplanan veriler değil, aynı zamanda Facebook’un sahip olduğu web sitelerinde, uygulamalarında (apps), üçüncü tarafların web sitelerinde ve akıllı telefonlarında toplanan veriler de birleştirilip kullanıcının Facebook hesabına aktarılabilmektedir[5].
Üçüncü taraf kaynakları, Facebook"un sahip olduğu WhatsApp, Oculus, Masquerade ve Instagram"ın kurumsal hizmetlerini ve üçüncü taraf web sitelerini ve uygulamalarını kullanarak veri toplamaktadır[6]. Eğer, bir üçüncü taraf web sitesine ilk kez giriş yapıldığında “Beğen” tuşu, “Facebook girişi” veya “Facebook Analytics” gibi analitik hizmetleri içeren "Facebook Business Tools" araçları gömülü ise, veriler uygulama programlama ara yüzleri (API) aracılığıyla Facebook’a iletilmektedir[7].
Kullanıcılar tarayıcı veya cihaz ayarlarında web izlemesini (web tracking) engellemiş olsalar bile, Facebook’un şart ve koşullarına göre, bu veriler kullanıcının Facebook hesabındaki verilerle birleştirilip Facebook tarafından kullanılabilmektedir[8]. Kurum’a göre, söz konusu şartlar ve koşullar ne veri koruma prensipleri altında gerekçelendirilebilir ne de rekabet hukuku standartlarına uygundur[9].
Yukarıda belirtildiği şekilde veri kaynaklarının birleştirilmesi ve Facebook’un her bir kullanıcı için benzersiz bir veri tabanı oluşturması[10] Alman Rekabet Kurumu’nun dikkatini çekmiştir. Bunun üzerine Kurum, Amerikan asıllı Facebook Inc., şirketin İrlandalı iştiraki ve merkezi Hamburg’da bulunan Facebook Germany GmbH aleyhine Mart 2016"da bir soruşturma başlattı[11]. İlk olarak, Facebook"un kullanım koşullarının veri koruma hükümlerini ihlal etme şüphesi üzerinde duruldu. Ancak söz konusu olayda, Facebook’un kullanım koşullarının kullanıcılarına haksız koşullar dayatan bir kötüye kullanım hali teşkil edebileceği tespit edildi[12]. Bu nedenle Kurum, Facebook’un sosyal ağlar pazarındaki muhtemel hâkim durumunu kullanıcı verilerinin kullanımına ilişkin özel hizmet koşulları vasıtasıyla kötüye kullanıp kullanmadığını inceledi[13].
Alman Rekabet Kurumu Başkanı Andreas Mundt, henüz pazar araştırması yapmaksızın Facebook"un sosyal ağlar pazarında hâkim durumda olduğuna işaret etmiş ve hâkim durumdaki şirketlere Facebook üzerinden şöyle bir mesaj vermiştir: “Hâkim şirketler özel yükümlülüklere tabidir. Bunlar, pazarla ilişkili olduğu sürece yeterli hizmet koşullarının kullanımına ilişkindir. Facebook gibi reklamlar ile finanse edilen internet hizmetleri için, kullanıcı verileri son derece önemlidir. Bu nedenle, tüketicilerin, toplanan verilerin türü ve kapsamı hakkında yeterince bilgi sahibi olup olmadıklarının pazar gücünün kötüye kullanımı açısından da incelenmesi önemlidir.” [14].
Kurum, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü’nde (“GDPR”) belirtilen veri koruma sınırlarının aşılması nedeniyle ve Facebook’un hâkim durumu da göz önünde bulundurulduğunda, Facebook’un veri toplama sürecine Rekabet Kanunu açısından müdahale etmiştir[15].
Facebook’un Alman Pazarındaki Durumu
Facebook; çeşitli dijital ürünler, akıllı telefonlar için çevrimiçi hizmetler ve uygulamalar geliştiren ve işleten bir platformdur[16]. Facebook.com, 2008"den beri Almanya"da faaliyetini sürdürmektedir. Facebook’un 2018 yılında Almanya"daki günlük aktif kullanıcı sayısı yaklaşık 23 milyon iken, yaklaşık 32 milyon kullanıcı ise aylık aktif kullanıcı olarak sınıflandırılmıştır[17].
İlgili pazarın belirlenmesi amacıyla, Alman Rekabet Kurumu’nun ayrıntılı bir inceleme yaptığı görülmektedir. Bu anlamda, Facebook’un iş modeli ve ücretsiz hizmet sağlayan çok taraflı bir ağ pazarındaki özellikli nitelikleri incelendi[18]. Pazardaki talep yönlü ikame edilebilirliğe dayanarak Kurum ilgili ürün pazarını, pazarın karşı tarafını oluşturan özel kullanıcılar ile ilgili bir özel sosyal ağ pazarı olarak tanımladı[19]. İlgili coğrafi pazar ise Almanya olarak belirlendi. Kurum’un bulgularına göre, Facebook, özel kullanıcıların kullandığı sosyal ağlar açısından Alman pazarında hâkim durumdadır ve sonuç olarak Alman Rekabet Kanunu uyarınca hâkim durumun kötüye kullanılması kontrolüne tabi tutulmalıdır[20].
Kurum, Facebook"un ilgili pazardaki kullanıcı temelli pazar payını inceleyip payının %95"i aştığını tespit etti[21]. Pazar payı hesaplanırken Kurum, ağı kullanmak için yoğun olarak harcanan süreyi önemli bir gösterge olarak kabul etti[22]. Öte yandan, Alman Rekabet Kanunu’nda yapılan son değişiklik doğrultusunda, Kurum’un pazar gücüne ilişkin değerlendirmesi yalnızca pazar payına dayanmamaktadır[23]. Pazar gücünü belirleyen unsurlar genişletildi. Örneğin; rekabetçi bir şekilde verilere erişim, ağ etkisine dayalı ölçek ekonomileri, bir veya birkaç farklı hizmeti kullananların davranışları ve inovasyon kaynaklı rekabetçi baskının gücü gibi unsurlar pazar gücünü belirleyen unsurlar olarak dikkate alınmaya başlandı[24].
Facebook’un yüksek pazar payına ek olarak, yukarıda belirtilen unsurlar Facebook’un pazar gücünü ortaya koydu[25]. Ayrıca, Kurum, Facebook"un konumunun doğrudan ağ etkileri ile daha da güçlendiğini ve kullanıcıların başka bir sosyal ağa geçmelerinin zor olduğunu tespit etti[26].
Facebook’un Hâkim Durumunu Kötüye Kullanması
Facebook’un uyguladığı veri politikası doğrultusunda, Facebook"un, Facebook dışındaki kaynaklardan kullanıcı ve cihazlarla ilişkili verileri toplaması ve bunları Facebook üzerinden toplanan verilerle birleştirilmesi mümkündür[27]. Bu verilerin toplanması ve birleştirilmesi, sosyal ağ pazarındaki hâkim durumun sömürücü iş koşullarının uygulanması suretiyle kötüye kullanılması olarak değerlendirildi[28]. Ancak Alman Rekabet Kurumu, belirtilen sömürücü uygulamaları nedeniyle Facebook"a herhangi bir para cezası uygulamadı. Bu dosya kapsamında, Kurum’un ihlalleri cezalandırmak için para cezası vermeye değil, Facebook"un gelecekteki davranışlarını değiştirmeye odaklandığı görülmektedir[29]. Elbette ki Kurum, Facebook’un tekrarlayan kötüye kullanma davranışlarında veya zarar verme potansiyeli yüksek olan hallerde para cezası verebilecektir[30].
Rekabet Kanunu ve Veri Koruma Kanununun Birlikteliği
Alman Rekabet Kurumu, Alman Rekabet Kanunu hükümleri ile başlıca veri koruma otoriteleri tarafından uygulanan GDPR’ın veri koruma ilkeleri arasındaki ilişkiyi yakından inceledi[31]. Kurum’un Kararı uyarınca, Facebook gibi hâkim durumda bulunan şirketlerin davranışlarının rekabet kanunları çerçevesinde incelendiği gibi bu şirketlerin veri işleme yöntemlerinin incelenmesinin de kaçınılmaz olduğu anlaşılmaktadır[32]. Kurum’a göre, Anayasal haklara dayanan Avrupa veri koruma düzenlemeleri veya Alman Federal Adalet Divanı’nın kararları (VBL-Gegenwert and Pechstein davaları) dikkate alındığında, veri işleme koşullarının Rekabet Kanuna uygun olup olmadığını değerlendirilmelidir[33]. Ayrıca, Alman Rekabet Kurumu, GDPR’ın ihlal edilip edilmediğine ilişkin olarak değerlendirme yapmasının önünde GDPR hükümleri doğrultusunda herhangi bir engel olmadığı yorumuna vardı[34]. Ayrıca, soruşturma sırasında Kurum, veri koruma kurumları ile temasa geçmiş ve bu kurumlardan hiçbiri kendilerini münhasır yetkili olarak görmemiştir[35].
Facebook gibi hâkim durumdaki şirketlerin hizmetlerini, kullanıcılarının kişisel verilerinin işlenmesi için kapsamlı ölçüde izin vermeleri koşuluyla kullandırmaları durumunda[36], bu durum sömürücü iş koşulları dayatması olarak dikkate alınabilir ve ayrıca verilerin korunması endişesine de neden olabilir. Kurum’a göre, hâkim durumdaki şirketlerin veri işleme faaliyetlerini izlemek yalnızca veri koruma görevlileri tarafından yerine getirilemediğinden rekabet kurumlarının da desteğine ihtiyaç duyulmaktadır[37].
Bu anlamda Kurum, Facebook’un veri politikasının GDPR ile uyumlu olup olmadığını incelemiş; ancak Facebook’un, diğer kurumsal hizmetlerden ve ayrıca "Facebook Business Tools" araçlarından elde ettiği kişisel verileri kapsamlı bir şekilde işlemesinin Avrupa veri koruma düzenlemelerini ihlal ettiğini ve veri koruma kuralları uyarınca etkilenen kullanıcıların rızasına tabi olduğuna karar verdi[38]. Facebook"un pazardaki hâkim durumu göz önüne alındığında, kullanıcıların Facebook’un şart ve koşullarını sadece sözleşme akdetmek amacıyla onayladıkları tespit edilmiş, bu durumun GDPR kapsamında verilen bir açık rıza olarak değerlendirilemeyeceği çıkarımına varıldı. Böylelikle, kullanıcılar rıza vermedikçe Facebook’un artık kapsamlı bir şekilde topladığı verileri birleştirmemesi gerektiği belirtildi.
Sonuç
Alman Rekabet Kurumu’nun Kararı uyarınca, Facebook’un, Almanya’daki kullanıcılarına sunduğu hizmet şartlarını ve veri işleme koşullarını uyarlaması ve değiştirmesi gerekmektedir. Her ne kadar Facebook, Kurum’un Kararına katılmayıp Almanya’daki kullanıcılarının Facebook hizmetlerinden yararlanmaya devam etmeleri için Karara itiraz edeceğini belirtse de Karar hem rekabet hem de veri koruma kanunları açısından büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, bu Karar birçok yönden dikkat çekicidir. İlk olarak, Kararda yer verilen Facebook’un pazar analizi ile Facebook’un pazar gücünü belirlemek için kullanılan kıstaslar kayda değerdir. Öte yandan ve en önemlisi, bir rekabet otoritesi olarak Alman Rekabet Kurumu, veri koruma kurallarını ihlal eden hâkim durumdaki bir şirkete karşı hareket etme konusunda kendisini yetkili görmüştür.
- Karar, 15 Şubat 2019, dosyanın özeti için bkz, https://www.bundeskartellamt.de/SharedDocs/Entscheidung/EN/Fallberichte/Missbrauchsaufsicht/2019/B6-22-16.pdf (Access date: 04.03.2019).
- Facebook Inc., Menlo Park, USA, Facebook Ireland Ltd., Dublin, Ireland, ve Facebook Germany GmbH, Hamburg, Almanya.
- Karar, s. 1.
- Bundeskartellamt’ın Facebook kararına ilişkin arka plan bilgisi, 7 Şubat 2019, s.1, https://www.bundeskartellamt.de/SharedDocs/Publikation/EN/Pressemitteilungen/2019/07_02_2019_Facebook_FAQs.pdf
- Bkz. dn. 4.
- Bkz. dn. 4.
- Bkz. dn. 4.
- Arka plan bilgisi, s. 1.
- Bkz. dn. 8.
- Arka plan bilgisi, s. 1
- Bkz. https://www.bundeskartellamt.de/SharedDocs/Meldung/EN/Pressemitteilungen/2016/02_03_2016_Facebook.html (Son erişim tarihi: 03.03.2019).
- Bkz. dn. 11.
- Bkz. dn. 11.
- Bkz. dn. 11.
- Karar, s. 1, 2.
- Karar, s. 2.
- Karar, s. 4.
- Bkz. dn. 17.
- Karar, s. 3.
- Arka plan bilgisi, s. 3.
- Karar, s. 6.
- Bkz. dn. 21.
- Arka plan bilgisi, s. 4.
- Bkz. dn. 24.
- Arka plan bilgisi, s.4.
- Karar, s. 6.
- Karar, s. 7.
- Bkz. dn. 27.
- Arka plan bilgisi, s. 7.
- Bkz. dn. 30.
- Karar, s. 8.
- Bkz. dn. 31.
- Bkz. dn. 31.
- Bkz. dn. 31.
- Karar, s. 9.
- Arka plan bilgisi, s. 6.
- Arka plan bilgisi, s. 7.
- Karar, s. 10.
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Rekabet Kurulu (“Kurul”), teşebbüslerden bilgi talep etme konusunda geniş yetkilere sahiptir. Bu yetkinin hukuki dayanağını 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 14. maddesi oluşturur. Anılan hüküm uyarınca Kurul, kanunla kendisine verilen görevleri yerine getirirken gerekli...
Dünyadaki rekabet otoriteleri, son yıllarda işgücü piyasasındaki rekabet ihlallerine giderek daha fazla odaklanmakta; bu kapsamda yeni düzenlemeler ve rehberler yayımlamaktadır. Buna örnek olarak, ABD Adalet Bakanlığı ile Federal Ticaret Komisyonu’nun ortak rehberi, Japonya Adil Ticaret Komisyonu’nun...
Genel Veri Koruma Tüzüğü’nün (General Data Protection Regulation, “GDPR”) 8. bölümü, ilgili kişilerin GDPR kapsamındaki haklarının ihlal edilmesi durumunda başvurabilecekleri hukuki yolları düzenler. Bu kapsamda öncelikle her ilgili kişi; yerleşik oldukları, çalıştıkları veya ihlalin gerçekleştiği iddia edilen...
Birleşme ve devralma işlemleri, pazardaki rekabet yapısının şekillenmesinde kritik bir rol oynar. Bu tür işlemler, ürün ve hizmetlerin daha düşük fiyatlarla sunulabilmesi, yeni ürün ve teknolojilerin geliştirilmesi ve kalite artışı gibi olumlu sonuçlar doğurabilse de pazarın yoğunlaşmasına yol açarak etkin rekabetin...
Teknolojik gelişmeler ve beraberinde getirdiği teknolojik imkânlar, piyasa aktörlerinin rekabet edebilirliğine katkı sunmada şüphesiz önemli rol oynuyor. Bu anlamda teşebbüsler tarafından kamuya açık fiyatlarının takip edilmesi ve teşebbüsün kendi fiyatlandırmalarına optimize edilmesini sağlayan fiyatlandırma...
15 Şubat 2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik (“Eski Ceza Yönetmeliği”) yürürlükten kaldırıldı. Rekabet Kurulu’nun...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), son yıllarda perakende sektöründeki teşebbüslerin faaliyetlerini dikkatle takip ediyor. Perakende sektöründeki yatay ihlaller, Kurul’un rekor idari para cezaları ile birlikte kamuoyunda oldukça ses getirdi. Yeniden satış fiyatının belirlenmesi (“YSFB”) ile bölge ve müşteri kısıtlamaları gibi dikey...
Yakın dönem itibarıyla birçok otomobil üreticisi, karbon emisyonlarını azaltma hedeflerini duyurmuş, pek çok marka, üretim süreçlerinden araçların kullanım ömrüne kadar sıfır karbon hedefleri belirlemiştir. Elektrikli araçların, fosil yakıtlı otomobillere kıyasla üretim aşamasında çok daha fazla karbon ayak izi ortaya...
4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 15. maddesi uyarınca Rekabet Kurulu (“Kurul”), kendisine verilen görevleri yerine getirirken gerekli gördüğü hallerde, teşebbüslerde yerinde inceleme gerçekleştirebilir. Yerinde inceleme esnasında Kurul, teşebbüslerin fiziki ve elektronik...
İşgücü piyasalarındaki teşebbüsler arası anlaşma ve bilgi değişimleri son dönemde Rekabet Kurumu (“Kurum”) tarafından açılan çeşitli önaraştırma ve soruşturmalarda incelenmekteydi. Bazı teşebbüslerin idari para cezalarına muhatap olduğu bu soruşturmalar sonrasında ise, konuya ilişkin bir Kılavuz...
Ekol Lojistik A.Ş.’nin (Ekol) kara yolu ile uluslararası taşımacılık faaliyetlerini kapsayan iş kolunun, DFDS A/S (DFDS) tarafından devralınması işlemine Rekabet Kurulu (Kurul) tarafından izin verilen karar, rekabet hukuku gündeminde son dönemde en çok dikkat çeken işlemlerden biri olarak öne çıkmıştır...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), teşebbüslerden bilgi talep etmek konusunda geniş yetkilere sahiptir. Kurul’un bilgi isteme yetkisinin dayanağı 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 14. maddesidir. İlgili hüküm uyarınca Kurul, 4054 sayılı Kanun’un kendisine verdiği görevleri yerine...
Doğuş Otomotiv Servis ve Ticaret A.Ş.’nin (Doğuş) yetkili satıcı ve bayilerine, satış ve satış sonrası hizmetlerde istihdam edilen personele uygulanmak üzere baz ücret tavsiye edilmesi uygulamasına muafiyet verilmesi için Rekabet Kurumu’na başvuruda bulunulmuştu...
Instagram’a, 02.08.2024 tarihinden itibaren Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından re’sen erişim engeli getirildi. 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Yasası’nın 8. Maddesi uyarınca BTK’nın re’sen erişimin...
Bilindiği üzere, işveren teşebbüsler arasında çalışanlarına yönelik olarak yapılan ücret belirleme ve çalışan ayartmama anlaşmaları ile rekabete duyarlı bilgi paylaşımları, Rekabet Kurumu da ("Rekabet Kurumu") dâhil olmak üzere, tüm dünyada rekabet otoritelerinin incelemesi altındadır...
Otomotiv sektörü, dünyanın en büyük yatırımlarının yapıldığı sektörler arasında yer alır. Rekabet Kurulu’nun da (“Kurul”) yıllar içerisinde otomotiv sektörü ile yakından ilgilendiği, bu alanda çeşitli incelemeler ve çalışmalar yürüttüğü gözlenir...
Dijital platformların veri toplama ve işleme faaliyetleri kaynaklı rekabet endişelerine yönelik rekabet otoriteleri tarafından yürütülen incelemeler ve sonucunda uygulanan ağır yaptırımlar yoluna hız kesmeden devam ediyor...
Türkiye'deki startup ekosistemi son yıllarda önemli bir büyüme göstermektedir. 2023'ün son çeyreğinde 81 girişim, toplamda yaklaşık 60 milyon dolar yatırım aldı. 2022-2023 üçüncü çeyrek dönemleri karşılaştırıldığında ise yatırım sayıları benzer seviyelerde kalsa da yatırım miktarları düşüş gösterdi...
Topla-dağıt (hub and spoke) karteli, 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (“4054 sayılı Kanun”) kapsamında açıkça tanımlanmayan ve düzenlenmeyen bir ihlal türüdür. Topla-dağıt kartelinin unsurları bakımından yabancı rekabet otoritelerinin, özellikle Birleşik Krallık Rekabet ve Piyasalar...
Rekabet Kurulu (“Kurul”), Sunny Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“Sunny”) hakkında verdiği kararla yeniden satış fiyatının tespitine yönelik kararlar dizisine bir yenisini daha ekledi. Kurul kararda Sunny’nin sağlayıcısı olduğu tüketici elektroniği ve küçük ev aletlerine yönelik yeniden satıcıların satış fiyatlarına müdahale...
Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) son dönemlerde hızlı tüketim malları, işgücü ve emek piyasası, ilaç ve çimento gibi son derece çeşitli sektörleri mercek altına aldığı görülmektedir. Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) Ekim ayında yayınlanan gerekçeli kararları incelendiğinde ise kozmetik sektöründe de yeniden satış...
Jules Verne, “Yeryüzünde her şeyin ömrü sınırlıdır, ilelebet var olacak bir şey insan elinden çıkamaz” der. Belki de değişim hepimizin hayatında değişmeyen tek kavram. İnsanlık iki büyük dünya savaşına ve sayısız kriz dönemine rağmen son yüzyılda büyük bir değişim ve dönüşüm içinde. Artık daha hızlı arabalar ve...
Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği’nin (“FIFA”) 16 Aralık 2022 tarihinde gerçekleştirilen toplantısında, FIFA Konseyi tarafından FIFA Futbol Menajerliği Talimatı (“Talimat”) onaylanmıştır. Bu Talimat’ta futbol menajerlerinin hak kazandıkları ücrete üst sınır getirilmesi, lisans koşullarına sınav zorunluluğunun...
Yeniden satış fiyatının belirlenmesi ihlali, son zamanlarda revize edilen AB Dikey Grup Muafiyet Yönetmeliği (VBER) kapsamında hala açık ve ağır (hardcore) bir kısıtlama olarak kabul edilmekte olup, bu da söz konusu ihlal türünün diğer bazı dikey anlaşma türlerinin aksine TFEU (Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Anlaşma)...
Rekabet hukukunda, özellikle birleşme ve devralma işlemleri bakımından teşebbüs kavramının doğru şekilde belirlenmesi son derece önemlidir. Ekonomik bütünlük kavramı, teşebbüslerin hangi ekonomik birimleri kapsadığını ortaya koyma amacı taşır. Ekonomik bütünlük ve aile bağları arasındaki ilişki ise özellikle...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde incelemenin engellenmesi nedeniyle sıklıkla idari para cezası verdiği, yerinde incelemelere ilişkin hem Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) hem de teşebbüslerin hukuki ve teknik tedbirler aldığı bugünlerde çarpıcı bir gelişme yaşandı. Anayasa Mahkemesi...
Bilişim teknolojilerinin günümüzde hızla gelişmesi ve internet kullanımının giderek artması sonucu ürün ve hizmetlerin tanıtımı ve tüketiciyle buluşmasında çevrimiçi reklamcılık önemli bir kaynak haline gelmiştir. Kullanıcı geçmişi, beğenileri gibi kullanıcıların internet üzerinde bıraktığı dijital ayak izleri aracılığıyla...
Seçici dağıtım sistemleri, sağlayıcıların anlaşma konusu malları veya hizmetleri sadece belirlenmiş kriterlere dayanarak seçtiği dağıtıcılara doğrudan veya dolaylı olarak satmayı taahhüt ettiği, bu dağıtıcıların da söz konusu malları veya hizmetleri yetkilendirilmemiş dağıtıcılara satmamayı...
Hiç şüphesiz COVID 19 pandemisinden beri Rekabet Kurumu’nun en yoğun çalıştığı sektörlerin başında hızlı tüketim malları geliyor. Bu dönemin en önemli gelişmelerinden biri perakendeciler hakkında başlayan soruşturmaların habercisi olan Hızlı Tüketim Malları Perakendeciliği (“HTM”) konusunda başlayan...
Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM” veya “Mahkeme”) 2020/67 E. 2022/139 K. sayılı 09.11.2022 tarihli kararında (“Karar”) ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un (“7246 sayılı Kanun”) bazı maddelerinin iptal edilmesi talep edilmiştir. Bu maddeler, 4054 sayılı...
Türk rekabet hukukunda, belirli birleşme ve devralma işlemlerinin hukuki geçerlilik kazanabilmesi için Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması zorunludur. 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) 7. maddesi uyarınca Kurul, izne tabi birleşme ve devralma işlemlerini belirleme...
Rekabet Kurulu (Kurul) geçtiğimiz yıllarda banka ve finansal kuruluşlar hakkında yürüttüğü bir önaraştırma kapsamında, kendilerinden talep edilen bilgileri zamanında veya hiç sağlamadıkları gerekçesiyle bazı bankalar hakkında idari para cezası uygulanmasına karar vermişti. Kurul tarafından idari para cezasına...
Dünyaca ünlü bir ticaret şirketi olan Amazon, dünyanın en büyük çevrimiçi alışveriş platformunu işletir. Amazon, arka planda ticari kararları çoğunlukla ilgili pazar verilerinden beslenen otomatik sistemler tarafından yönlendirilen veri odaklı bir şirkettir. Bununla birlikte, Amazon’un bir platform olarak ikili bir rolü...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) yerinde inceleme yetkisi, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (“4054 sayılı Kanun”) ihlal edilip edilmediğinin ortaya çıkarılmasında kullanılan en önemli araçların başında gelir. Bu yetkinin etkin bir şekilde kullanılması, incelemelerden verimli sonuçlar elde edilebilmesi...
Harese, ilginç bir Arapça kelime. Develerin çölde çok sevdiği bir diken vardır. Deve dikeni büyük bir hırsla yer. Öyle ki yedikçe ağzı kanar, ama yemeyi bırakmaz. Dikenin tadına, kendi kanının tuzlu tadı karışır. Bu karışık tat onu adeta çılgına çevirir. Kanadıkça yer. Sonunda kan kaybından...
Türkiye’nin önde gelen televizyon içerik sağlayıcısı Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon A.Ş. (“Digiturk”), sıklıkla Rekabet Kurumuna (“Kurum”) yapılan şikayetlere konu olur ve incelendiğinde Rekabet Kurulunun (“Kurul”) neredeyse her yıl Digiturk hakkında karar aldığı görülür. Söz konusu kararlara...
Fransız Rekabet Otoritesi (Autorité de la Concurrence), çevrimiçi reklamcılık sektörüne ilişkin olarak Criteo SA’nın (“Criteo”) şikayeti üzerine başlatılan rekabet hukuku incelemesi çerçevesinde, Fransa pazarındaki rekabetçi endişeleri ortadan kaldırmak amacıyla Meta Platforms Inc., Meta Platforms Ireland Ltd...
Yerinde İncelemelerde Dijital Verilerin İncelenmesine İlişkin Kılavuz (“Kılavuz”) ile Rekabet Kurulu’na (“Kurul”) tanınan teşebbüse ait dijital ortamlarda inceleme yetkisinin kapsamı genişletilirken, günümüzde teşebbüs çalışanları tarafından dijital verilerin silinmesi gerekçesiyle teşebbüse...
Türk rekabet hukuku bakımından görece yeni bir ihlal türü olan hub and spoke karteli, bir pazarda yatay düzeydeki faaliyetleri ile tedarikçi veya perakendeci seviyesinde rakip olan iki bağımsız teşebbüsün, üretim veya dağıtım zincirinin farklı bir seviyesinde faaliyet gösteren bir başka teşebbüs aracılığıyla...
Uzlaşma mekanizması, Türk rekabet hukuku uygulamasına henüz yeni girmiştir. İlgili mekanizma 16.06.2020 tarihinde 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (“Kanun”) yapılan değişiklikle yürürlüğe konmuş olup, yalnızca iki yıldan az bir süredir uygulamadadır...
E-pazaryeri platformları, ekonomiden aldıkları pay ve büyüme hızlarındaki artış nedeniyle dünya üzerindeki birçok rekabet otoritesinin olduğu gibi Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) da merceği altındadır. Kurum’un e-pazaryeri platformları hakkındaki inceleme sürecinin ilk adımı...
4 Mart 2022 tarihli ve 31768 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ (“Değişiklik Tebliği”) ile Rekabet Kurulu’ndan (“Kurul”) izin alınması gereken işlemlere ilişkin...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) BSH Ev Aletleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. (“BSH”) tarafından yetkili bayilerinin çevrimiçi pazaryerleri üzerinden satış yapmasının yasaklanması uygulamasına menfi tespit veya muafiyet tanınması talebini değerlendirdiği gerekçeli kararı yayınlandı...
Bir Mezopotamya efsanesi olan Şahmaran’ın Tarsus’ta geçtiği varsayılır. Efsaneye göre yılanların şahı, ölümsüz ve bilge “Şahmaran”dır. Şahmaran, yılanları ile birlikte mağarasında yaşayan güzel bir kadın olarak anlatılır. Yerin yedi kat altında yaşar, gövdesi yılan, başı...
COVID-19 salgını sürecinde, perakende gıda ve temizlik ürünleri ticareti ile iştigal eden zincir marketler ile üretici ve toptancı seviyesindeki tedarikçi teşebbüslerin fiyatlama davranışlarındaki rekabetçi endişeler nedeniyle Rekabet Kurumu...
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) son dönemde yayınlanan kararlarına bakıldığında, yerinde incelemenin engellenmesi veya zorlaştırılmasına ilişkin verilen kararların sayısında geçmişe kıyasla önemli bir artış olduğu gözlemlenir. Bu durum, Kurul kararlarına da yansıdığı üzere...
Avrupa Komisyonu, 2019 yılından bu yana Credit Suisse, UBS, Barclays, RBS ve HSBC’nin döviz spot ticaret (spot trading - Forex) piyasasındaki danışıklı davranışlarını soruşturuyordu. Komisyon, 02.12.2021 tarihli son basın açıklaması ile soruşturmanın sonuçlandığını duyurdu...
Son yıllarda rekabet hukuku alanındaki değişim tam anlamıyla baş döndürücü. Özellikle dijitalleşme rekabet hukuku kurallarının adeta yeniden yazılmasını gerektiriyor. Rekabet hukuku e-ticaret ve dijital platformlar konusundaki tüm arayışların merkezinde...
Rekabet Hukukunda İhtiyati Tedbir: Türk Rekabet Kurulu’nun Perakendeciler, WhatsApp ve Trendyol Kararları